Na een lange week werken in een grauw kantoorgebouw even lekker de natuur in om bij te komen van alle inspanningen. De natuur staat bekend als een plek waar mensen komen om hun batterij weer op te laden. Ook in de hulpverlening is “ga d’r eens lekker op uit” een veelgehoord advies en worden overspannen mensen geadviseerd om eens te gaan klussen in zogenoemde ‘helende tuinen’ en zorgboerderijen.

In juni van dit jaar verscheen er een rapport van de Gezondheidsraad en de Raad voor Ruimtelijk, Milieu- en Natuuronderzoek met daarin een overzicht van de wetenschappelijke bevindingen naar de gezondheidsbevorderende invloed van de natuur en natuurbezoek (zie: de samenvatting van het rapport). Eén van de bevindingen uit dit rapport is dat er redelijk bewijs is voor een indirecte invloed van de natuur op de gezondheid, namelijk via het herstel van stress en aandachtsvermoeidheid. Zowel het bekijken van de natuur op video’s en afbeeldingen als het wandelen in de natuur bleek de stemming, aandacht, zelfbeheersing te verbeteren en fysiologische stress te verlagen. Zelfs de aanwezigheid van kamerplanten zou¬† leiden tot een verbetering van de concentratie en tot een lagere bloeddruk (bij gezonde mensen gemeten). Hoewel de commissie nog een aantal kritische kanttekeningen plaatst bij de onderzoeken (de helft van het onderzoek vertoonde zwakke plekken), lijken de bevindingen het idee van de heilzame werking van de natuur te ondersteunen.

Voortbordurend op deze bevindingen onderzochten Amerikaanse onderzoekers het effect van buitenspelen in een groene omgeving op klachten van ADHD. Uit het onderzoek, waaraan 450 kinderen met ADHD meededen, bleek dat buitenspelen in een groene omgeving (zoals een straat met veel bomen) leidde tot een grotere vermindering van de klachten dan buitenspelen in stadsomgeving of binnenspelen. De resultaten van dit onderzoek verschijnen in het september nummer van American Journal of Public Health .



Op de vraag hoe de natuur tot het herstel van aandachtsvermoeidheid en de stemming kan leiden is nog geen definitief antwoord te geven. De onderzoekers Kaplan en Kaplan geven aan dat er bij verschillende omgevingen, verschillende aandachtsmechanismen betrokken zijn. Een werkomgeving vraagt volgens hen op een andere manier de aandacht dan de natuur: terwijl je geconcentreerd een rapport aan het doornemen bent, moeten er allerlei impulsen en gedachten worden onderdrukt en deze gestuurde vorm van aandacht kost veel energie. Tijdens een wandeling in de natuur kan je herstellen omdat de natuur op een andere manier aandacht vraagt, op een meer spontane, automatische manier. Daarnaast kan je er pas goed herstellen als je het idee hebt dat je er even helemaal uit bent, weg van de drukte en verplichtingen van alledag. De onderzoeker Ulrich heeft een wat andere verklaring: bepaalde aspecten van een natuurlijke omgeving, zoals de gelijkmatigheid van een grondoppervlak en de aanwezigheid van water, zouden het signaal “omgeving veilig!” uitzenden, wat bij mensen tot aangeboren positieve emotionele reacties zou leiden.

Dus bent u gestresst? Raakt u snel de aandacht kwijt? Het kopen van een kamerplant is het minste wat u kunt doen.