Bijna iedereen weet dat het bestaat, maar heel weinig mensen weten wat het precies is: relatietherapie. Als relatietherapeut bij HAEL | Relatietherapie Amsterdam zie ik daarom dat mensen over het algemeen pas veel te laat naar een relatietherapeut komen. Meestal wanneer een van de partners heeft aangegeven te willen scheiden. Ik schrijf dit stuk dan ook om uit te leggen wat relatietherapie precies is, in de hoop dat mensen eerder een relatietherapeut inschakelen.
Wat is relatietherapie?
Over het algemeen zeg ik dat problemen in relaties ontstaan wanneer er sprake is van verschillen tussen twee partners. Als de een Chinees wil eten en de ander pizza is dat natuurlijk geen probleem. Maar wanneer de een elke week bij zijn schoonouders op bezoek wil en de ander liever de weekeinden actief besteedt, kan dat wel een probleem worden.
Dit soort problemen wordt over het algemeen opgelost doormiddel van communicatie. Of, in normale mensentaal, door er over te praten. In veel gevallen zorgt dat er voor dat je tot een oplossing komt waar beide partijen mee kunnen leven. op dat moment kun je gewoon door met je leven als stel.
Relatieproblemen kunnen ontstaan op het moment dat de verschillen erg groot zijn. De een wil bijvoorbeeld wel kinderen en de ander niet. Veel vaker ontstaan problemen omdat mensen niet goed zijn in communicatie. Op de middelbare school krijgen we geen communicatieles en vaak zijn onze ouders er ook niet zo goed in. Communicatiepatronen die we van huis uit meegekregen hebben, komen daarom vaak terug in onze eigen relatie.
Mislopende communicatiepatronen
Zelf gebruik ik vaak de uitgangspunten van de geweldloze communicatie om duidelijk te maken wat er mis kan gaan in communicatie. Juist omdat deze zo goed aansluiten bij wat ik hierboven uitlegde.
Rosenberg gaat er vanuit dat we allemaal onze unieke kijk op de wereld hebben. Die heeft vaak weinig te maken met “de waarheid” en meer met waarden, voorkeuren en behoeften. Ik heb nog nooit een stel horen kibbelen over de juiste manier om een formule op te lossen. Wel heb ik talloze gesprekken mogen bijwonen over de juiste manier om de kinderen op te voeden en wat een “normale hoeveelheid” seks is in een relatie.
Het is menseigen dat we ons identificeren met de voorkeuren en meningen die we hebben. Als we iemand tegenkomen die hier anders over denkt, zien we dat daarom al snel als een aanval. Op het moment dat we ons aangevallen voelen, gaan we vaak onze mening duidelijker maken. De ander gaat dat echter ook doen. Dat heeft tot gevolg dat we de ander niet begrijpen en ons niet begrepen voelen. Hieronder vind je een filmpje waarin dit principe mooi uiteengezet wordt:
Je ziet mooi hoe zowel Jan Willem als de cameraman geneigd zijn om nogmaals hun standpunt te verkondigen, zonder oprecht naar elkaar te luisteren.
Er zijn natuurlijk nog talloze andere communicatiepatronen die een relatie kunnen verstoren. Vaak komt het echter in de basis wel neer op niet naar elkaar willen luisteren en vooral gehoord willen worden.
Het doel van relatietherapie
Er zijn verschillende relatietherapeuten die hebben beschreven waar een goede relatie aan moet voldoen. Soms spreken zij elkaar ook tegen. Sue Johnson vindt bijvoorbeeld dat partner zo dicht mogelijk bij elkaar moeten komen, terwijl andere therapeuten aangeven dat je moet streven naar autonomie in een relatie.
Ik ben niet zo’n voorstander van “de ideale relatie”. Het is volgens mij veel praktischer om te kijken wat jou ideale relatie is. Daarna kun je ditzelfde vragen aan je partner. Samen kun je dan zoeken naar een manier waarop jullie beide krijgen wat je wil. Relatietherapie kun je inzetten als je er samen niet meer uitkomt of wanneer de verschillen onoverbrugbaar lijken. Wacht daar niet te lang mee, kleine problemen zijn namelijk veel makkelijker op te lossen dan grote problemen.
